پست ثابت

سخنرانی تاریخی حضرت امام(ره) و شکل گیری قیام ۱۵خرداد

در آغاز محرم سال ۱۳۸۳ هجری قمری برابر با خرداد سال ۱۳۴۲هجری شمسی، قم به پایگاه ضد رژیم تبدیل شده و شور خاصی در آن برپا بود.در عصر عاشورای آن سال برابر با سیزدهم خرداد سال ۱۳۴۲هجری شمسی حضرت امام خمینی(ره) با حضور در مدرسه فیضیه، طی سخنان کوبنده ای، ضمن انتقاد شدید از رژیم پهلوی و اربابان آمریکایی و اسرائیلی شاه، پرده از جنایات رژیم طاغوت برداشتند. حضور مردم در سخنرانی به اندازه ای بود که تمام صحن فیضیه و دارالشفاء، صحن حرم حضرت معصومه(س)، میدان آستانه و اطراف، مملو از جمعیت بود. در پی سخنرانی افشاگرانه حضرت امام(ره)، در سحرگاه پانزدهم خرداد سال ۱۳۴۲، دژخیمان رژیم ستمشاهی به خانه ساده و بی آلایش امام(ره) در قم یورش بردند و امام(ره) را دستگیر و دور از چشم مردم به زندانی در تهران منتقل کردند. هنوز چند ساعتی از این حادثه نگذشته بود که فریاد مردم معترض و انقلابی، علیه رژیم دیکتاتوری شاه بلند شد و خواستار برقراری حکومت اسلامی و پایان دادن به رژیم ستمشاهی شدند. به همین علت بود که گلوله های برخاسته از خشم و کینه رژیم ننگین شاه، قلب هزاران مسلمان انقلابی به پا خاسته را در این روز نشانه رفت و با به خاک و خون کشیدن آن ها، قیام خونبار پانزدهم خرداد سال ۴۲ شکل گرفت.
قیام خونین ۱۵خرداد
قیام ۱۵خرداد، نقطه عطفی در تاریخ مبارزات ملت ایران به رهبری حضرت امام خمینی(ره) است. در این روز حدود ۱۵هزار مسلمان انقلابی به خاک و خون کشیده شدند و به این ترتیب تاریخ ایران اسلامی در روز ۱۵خرداد ورق خورد و فصل جدیدی در رویارویی مستضعفان با مستکبران گشوده شد. پس از این واقعه در تهران، قم و دیگر شهرها رژیم به دستگیری و محاکمه روحانیون و مردم ادامه داد. زندان ها از روحانیون و بازاری ها و کاسبان پر شد و عده ای نیز محاکمه و اعدام شدند. قیام ۱۵خرداد هر چند به ظاهر با سرکوب خونین به نفع شاه تمام شد اما در حقیقت ماهیت رژیم ستمشاهی را بیش از پیش برای همگان آشکار کرد و نقطه آغازی برای توفان عظیم انقلاب اسلامی شد که ظرف ۱۵سال با مجاهدت، ایثار و جانبازی حق طلبان و مجاهدان راه خدا به پیروزی رسید و تار و پود رژیمی که اقتدار خود را در وابستگی به ابرقدرت ها و نیروی نظامی می دانست مانند تار عنکبوت از هم گسست. منبع: سایت مرکز اسناد انقلاب اسلامی.

انگیزه‌های قیام خونین 15 خرداد 1342 از دیدگاه رهبر معظم انقلاب اسلامی

رهبرمعظم انقلاب اسلامی درباره قیام 15 خرداد 1342 می فرمایند: حرکت طبیعی قیام 15 خرداد به آن چیزی رسید، به آن واقعیتی منتهی شد که امروز تمام دنیای کفر و الحاد را متوحش کرده است و سردمداران استکبار جهانی را به دفاع از خود واداشته است.
ما امروز مرهون قیام 15 خردادیم. امروز جمهوری ما یک جمهوری به معنای واقعی است. یعنی مردمی است. این را شما می‌دانید و لمس می‌کنید، اما من همان دانسته‌ی شما را به زبان می‌آورم این برگی از تاریخ است. حقیقتی است که باید آیندگان هم آن را لمس کنند. جمع‌بندی کارهای امروز ملت و دولت این است که جمهوری اسلامی امروز از همه جهت مردمی است، دارای جهاد مردمی است.

در 15 خرداد سه عنصر وجود داشت. یکی عنصر مردم بود، یکی عنصر رهبر و امام بود و سومی عنصر انگیزه‌ی مذهبی و روح‌شهادت‌طلبی و فداکاری برای خدا بود. نطفه‌ی انقلاب ما با این سه عنصر بسته شد. وقتی می‌گوییم مردم بوده‌اند، معنایش این است که هیچ یک از احزاب و گروه‌ها و دسته‌جات سیاسی و سردمداران سیاسی و مدعیان مبارزه و مقاومت در این حرکت مردمی کوچکترین نقشی نداشتند. نه آن کسانی که با انگیزه ملی‌گرایی حرکت می‌کردند و نه آن کسانی که با انگیزه‌های مادی و مارکسیستی راه می‌رفتند و نه حتی آن گروه‌هایی که با انگیزه‌های مذهبی و اسلامی تشکلی داشتند. هیچ کدام در این خیزش عمومی خونین پرشکوه کمترین تأثیری نداشته‌اند. چرا، تأثیر منفی بعضی از گروه‌ها داشتند.
فردای 15 خرداد تحلیلگران مادی معتقد به اندیشه‌های خرافی الحادی به کمک دستگاه جبار آن روز رفتند و برای او حادثه را تحلیل کردند. حادثه دینی بود، آن را طبقاتی و اقتصادی و از این قبیل تحلیل کردند و در حقیقت آب به ‌آسیاب دستگاه جبار ریختند. هیچکس به کمک این قیام نیامد جز مردم و جز رهبران دینی مردم.
شکی در این نیست که در حادثه‌ی 15 خرداد و جریان‌هایی که از آن منشعب می‌شد، جز علمای اسلام، روحانیون مبارز و کسانی که آماده‌ی جانبازی برای اسلام بودند، هیچکس نقش گرداننده نداشت.
15 خرداد گذشت، این سه عنصر در جامعه باقی ماند. حرکت انقلابی ما با همین سه عنصر که نطفه‌ی اصلی انقلاب ایران را تشکیل می‌دادند، به راه خود ادامه داد. در طول این مدت بیشترین کسانیکه کار فکری اسلامی و سیاسی می‌کردند و مردم را برای یک حرکت عظیم عمومی آماده می‌کردند، علمای اسلامی، طلاب جوان، گویندگان مبارز در سطوح مختلف علمی بودند. دیگران هم در بعضی از قشرها کمتر، در بعضی بیشتر، تلاش‌هایی داشتند، اما آن چه به تلاش روحانیون یک امتیاز می‌بخشید، این بود که آنها با مردم روبرو می‌شدند و ذهن مردم را آماده می‌کردند. /منبع:سایت مقام معظم رهبری در مورخخطبه دوم نماز جمعه مورخ ۱۸ خرداد ۱۳۶۳ تهران.

عوامل اجتماعی و نقش مرجعیت در قیام 15 خرداد

"پانزده خرداد... نقطه عطفی درتاریخ و مبداء این نهضت است. آنها که در پانزده خرداد قیام کردند، قیام مردانه کردند و در مقابل دژخیمان نه گفتند و به شهادت رسیدند، آنها مبداء این نهضت عظیم شدند." امام خمینی (ره) - 9/8/1358

ظهور امام خمینی (ره) در اوایل دهه چهل، منشاء دو تحول عظیم در تاریخ معاصر ایران شده است. از یک سو ایشان سکوتی را که از نهضت مشروطیت به این سو بر فضای حوزه علمیه قم سایه افکنده بود، شکست و با تحریم تقیه و کشاندن مبارزه به کانون اصلی فعالیت های مذهبی (حوزه علمیه قم) برای همیشه به انگاره جدایی دین از سیاست خط بطلان کشید و از سوی دیگر، با طرح اندیشه غیر التقاطی و خالص دینی خود، بدون آنکه حزب و سازمانی تشکیل دهد، توده مردم را به برپایی دولتی دعوت کرد که به لحاظ ساختار و ماهیت، با سلطنت تفاوتی آشکار داشت.بنا به تاکید خود امام (ره) این نهضت ریشه در حوادث و رویدادهای سه سال -حد فاصل سال های 1343-1340- دارد که نقطه عطف آن، قیام پانزده خرداد سال 1342 قلمداد می گردد. البته با تاکید بر این نکته که قیام مذکور برخاسته از پیش زمینه هایی است که پس از رحلت آیت الله بروجردی و طرح مرجعیت امام (ره) و همچنین ایستادگی در برابر مخالفت های علنی شاه با قانون اساسی مشروطیت و دین مبین اسلام، به تدریج شکل گرفته است. (1)امام خمینی (ره) با نفی تز استعماری جدایی دین از سیاست و با صدور فرمان تحریم تقیه، نقطه عطفی در فرهنگ سیاسی کشور ایجاد کرد که پایان دوران از خودبیگانگی را بشارت می داد.منشاء و خاستگاه قیام پانزده خرداد، اندیشه های روحانیت مبارزشیعه به رهبری حضرت امام خمینی (ره) بوده است. در اندیشه ها و تفکر آن حضرت، تشکیل حکومت اسلامی و اجرای احکام اسلامی جایگاه خاصی داشت. بر این اساس، پیاده شدن قوانین اسلام در حوزه های سیاست، اقتصاد، فرهنگ و اجتماع از انگیزه های اصولی نیروهای مذهبی محسوب می شد. اما با توجه به تخطی رژیم شاه از حدود الهی و عدم اجرای احکام اسلام، امر به معروف و نهی از منکر، دفاع از سنت ها و ارزشهای اسلامی، مقابله با برنامه های استعماری آمریکا و اسرائیل، مبارزه با حاکمیت و گسترش فرهنگ غربی که منافی با معیارهای فرهنگ اسلام ناب محمدی بود از انگیزه های نسل جدید روحانیت، برای ورود به عرصه سیاسی کشور و وقوع قیام پانزده خرداد به شمار می رفت.بنابراین ، آنچه 15 خرداد را نسبت به دیگر رخدادهای تعیین کننده تاریخ کشورمان متمایز ساخته، "دینی" یا به تعبیری "اسلامی" بودن آن است. که این همه از رهگذر رهبری یک عالم آگاه و زمان شناس و دردمند صورت گرفته است.

فراخوان ” همایش ملی ستارگان درخشان ورامین “

به گزارش روابط عمومی دانشگاه علمی کاربردی شهرداری ورامین محسن ممیزی محورهای مسابقه مقاله نویسی ، داستان نویسی و وبلاگ نویسی ” همایش ملی ستارگان درخشان ورامین” را اعلام نمود .  رئیس ستاد برگزاری همایش ملی ستارگان درخشان ورامین ضمن گرامیداشت یاد و خاطره شهدای مظلوم ۱۵خرداد ورامین گفت : برگزاری مسابقه مقاله نویسی ، داستان نویسی و وبلاگ نویسی گامی مهم در جهت نشرارزشهای این قیام جاویدان است که بنا بر مصوبه ستاد برگزاری همایش ملی ستارگان درخشان ورامین قصد داریم این مسابقه را در سطح ملی برگزار نمائیم .  رئیس دانشگاه علمی کاربردی شهرداری ورامین افزود : علاقمندان می بایست آثار خود را با موضوعات “  نقش مردم ورامین در رشد و توسعه فرهنگی ،  ۱۵خرداد و ولایتمداری مردم دشت ورامین ،  نهضت امام خمینی(ره) و ولایتمداری ورامین ، نقش زنان در قیام ۱۵خرداد ورامین ، نقش ۱۵خرداد در بیداری اسلامی ،  ۱۵خرداد ( قبل و روز و بعد از قیام ) ، ۱۵خرداد و نقش آن در جنبش های مردمی ورامین “  نهایتا تا تاریخ ۹۴/۲/۳۱ به آدرس پست الکترونیکی دبیرخانه ستاد برگزاری همایش ۱۵خرداد ورامین “ستارگان درخشان ورامین”   ۱۵[e-mail]  ارسال نمایند .  وی تصریح نمود : آثار برتر ارسالی پس از بررسی در هیأت داوری مسابقه ، انتخاب و به برگزیدگان هدایای نفیسی اهداء خواهد گردید .  ممیزی ادامه داد : علاقمندان جهت دریافت آخرین اخبار و اطلاعیه ها و همچنین ارتباط با دبیرخانه ستاد برگزاری همایش ملی ستارگان درخشان ورامین می توانند به پایگاه اینترنتی www.vuast.ir مراجعه نموده و با شماره ۰۲۱۳۶۲۲۹۹۴۵ داخلی ۳ تماس حاصل نمایند .

به مناسبت 15 خرداد

پانزده خرداد، جریان خون «مذهب» و شور «ایمان» در اندام رِخْوت گرفته مردم ایران بود.  «پانزده خرداد»، آغاز یک حرکت مکتبى و انقلاب اسلامى بود که با رهبرى امام خمینى(ره)، این زندگى بخش امّت و زنده ساز ایران و مجدّد اسلام، در 22بهمن 57 به پیروزى رسید.  پانزده خرداد، مشعلى فروزان از خون و عشق و شهادت بود که در دست «طلبه» و «دانشجو»، همه ساله بر افراشته مى گشت و «فیضیه» و «دانشگاه»، هر سال در این روز، براى شهداى پانزده خرداد، «فاتحه» مى خواند تا راه «فتح» را بگشاید و به سوگ مى نشست تا ملت را به قیام وا دارد.  پانزده خرداد، اگر جانى دارد و تازه است، حیات خود را از نَفَس مسیحایى «روح خدا» به عاریت دارد.  پانزده خرداد، آغاز حرکت مکتبى ملّت مسلمان ایران است.  روز «امام» است، روز «امّت» است. روز بیعت با امام است. روز میثاق «خون» و پیمان «شهادت» است.  پانزده خرداد، موج متلاطمى بود که از «قم» آغاز شد و قم، یک تاریخ است، یک فرهنگ و یک مکتب است.  پانزده خرداد، این نبض پرطنین تاریخ، این جان دین در چلّه روز، فقط یکى از «ایّام اللّه»ى است که امام امّت بر تارک تاریخ نشاند.  «پانزده خرداد»، انفجار فجر «فلاح» است در قلب «قرن قساوت».  نه شورش کور، بلکه تبلور ایمان! نه حرکتى نافرجام، بلکه آغازى براى آغازها و بذرى براى حرکتها. نه تلاش ارتجاع، بلکه نهضت مکتب و قیامى رجعت شکن و بنیان سوز و بنیان ساز.  پانزده خرداد، دلشوره قرنها اسارت آزاد، و آزادى اسیر است.  خرداد، یک تاریخ است و نیمه آن، اوج خورشید یک روز بلند و گرم و جوشان!  پانزده خرداد، یادآور خروش «ابوذر» است و قیام «حُجر» و پیکار «مسلّم» و نهضت «توّابین» و خروج «ابومسلّم» و جنبشهاى«علویون» و جانبازى «سربداران».  پانزده خرداد، رواق باز تابنده فریاد «سید جمال» و مظلومیت «شیخ فضل اللّه» و آگاهى «خیابانى» و سیادت «سعیدى» و غرور و قهرمانى «غفارى» و طهارت «مطهرى»است.  «پانزده خرداد»، قلب پر طپش و خونفشان اسلام، نبض تاریخ معاصر، و آغاز حرکت مکتبى است که به پیروزى انقلاب اسلامى انجامید.

مردم ورامین و پیشوا پیشگامان نهضت اسلامی

 
مردم ورامین و پیشوا مردمی متدین، انقلابی و آگاه هستند و در طول نهضت مقدس اسلامی در حمایت از مرجعیت امام و انقلاب اسلامی از پیشگامان به شمار می روند. در جریان حادثه خونین 15 خرداد و دستگیری حضرت امام خمینی به دست مزدوران پهلوی، مردم این شهر در اعتراض به این اقدام، با پای پیاده عازم تهران بودند که در جلوی پل باقرآباد به گلوله بسته شدند و صدها تن از آنان به درجه رفیع شهادت نایل آمدند. یکی از شاهدان عینی از این واقعه خونین تاریخی چنین نقل می کند:
«ساعت حدود 11 صبح روز پانزدهم خرداد 42 برابر با دوازدهم محرم الحرام بود که جمعیت کثیری از مردم منطقه پیشوا در صحن مطهر حضرت امامزاده جعفر(ع) گرد آمده بودند تا شاهد مراسم خاص روز بنی اسد- که فقط در این شهر انجام می شود- باشند. در این هنگام ناگاه خبر رسید که حضرت آیت الله العظمی خمینی را دستگیر کردند. تا خبر منتشر شد، همه مردم آماده دفاع از مقام مرجعیت شدند و یکجا از صحن مقدس به قصد تهران حرکت کردند. در این هنگام، پیشنهاد شد که مردم متفرق شوند و با آمادگی بیشتر در ساعت سه بعدازظهر در صحن مطهر جمع شده و با یک برنامه ریزی صحیح
حرکت نمایند. اما ساعت دو بعدازظهر به علت ازدحام بیش از حد جمعیت، بی اختیار حرکت آغاز شد و اولین محل در طول مسیر راه، شهرستان ورامین بود که جمعیت می باید از آنجا عبور می کردند.
تا نزدیکی ورامین از همه روستاها به جمعیت ملحق می شدند و مردم غیور ورامین که خبر دستگیری امام به آنان رسیده بود نیز خود دو کیلومتر به استقبال مردم پیشوا آمدند و به جمع آنها پیوستند و جمعیت عظیمی را تشکیل دادند و به طرف تهران حرکت نمودند و در طول مسیر، شعارهای« خمینی، خمینی، خدا نگهدار تو/ بمیرد، بمیرد، دشمن خون خوار تو»، «مرگ بر این دولت قانون شکن»، « ای شیعیان دستگیر کردند مرجع ما را/ خدا براندازد این قوم اعدا را» سر می دادند. و برخی نیز شعار « مرگ بر شاه» را بیان می کردند و نیز در طول مسیر، ذکر « یا حسین» و « صلوات» هیچ گاه قطع نمی شد.
حدود مغرب بود که در نزدیکی پل باقرآباد، با مأمورین رژیم منفور پهلوی رو به رو شدیم. آنان پس از یکی- دو اخطار بر روی ما آتش گشودند و در نتیجه جمعی از برادران عزیز ما را در خاک و خون غلطاندند. ما نیز با مقاومت شدید آنها، به عقب رانده شدیم و خسته و نالان و با دلی پر از کینه و بغض آن کافران به شهر پیشوا برگشتیم؛ اما در برگشت، چهره شهر عوض شده بود و شهر یک پارچه در عزا، ماتم، ناله، گریه و شیون بود.
آن شب نظامیان حکومت طاغوت، شهر را در محاصره خود داشتند؛ اما صبح که فرا رسید، موج دستگیری دست اندرکاران این حرکت عظیم آغاز شد و طی آن، به وسیله دژخیمان تعداد زیادی از برادران رشید پیشوا و ورامین و روستاهای اطراف روانه زندان گشتند و در آنجا شرایط سختی را تحمل نمودند. سرانجام دستگیرشدگان پس از تحمل دو سال حبس و گرفتاری شدید، از بند آزاد گشتند. لکن مقاومت آنها باعث گردید تا بارقه های انقلاب در درون آنها و نسل جوان شعله ور گردد و سرانجام این نهال های نوشکفته در 22 بهمن سال 1357 به درخت تنومند و پرثمر انقلاب تبدیل گردید و مرجع شیعیان جهان از تبعید، به کشور اسلامی ایران بازگشتند و زمام امور را به دست گرفتند.»(1)

..............................................................................................................

پی نوشت:

1.نشریه 15 خرداد، ش 11، سال 1372، ص 72؛ آشنایی با سلاله پاکان، ص 35. برای آگاهی تفصیلی قیام مردم ورامین و پیشوا، به کتاب «انقلاب اسلامی در ورامین» مرکز اسناد انقلاب اسلامی، رجوع شود.